4/5 ⭐
Truyện lấy bối cảnh tương lai xa khi con người di cư đến các hành tinh khác nhau. Mỗi hành tinh nằm dưới quyền điều hành của một trong các Đại gia tộc. Đứng đầu là Hoàng đế của Đế quốc. Gia tộc Atreides được phong quyền kiểm soát Arrakis (tức Xứ cát) – nơi sở hữu nguồn gia vị cực kì quan trọng đối với con người. Sau một biến cố xảy ra, gia tộc Atreides gần như bị tiêu diệt hoàn toàn. Nhưng người con trai của gia tộc, Paul Atreides, đã trốn thoát, và anh bắt đầu cuộc hành trình khôi phục gia tộc.
“Xứ cát” được xem như là “The Lord of the Rings” của Science Fiction có lẽ là bởi cách tác giả xây dựng và khắc họa Xứ cát chi tiết, kì công không kém gì Middle Earth rộng lớn. Một hành tinh khô cằn, hoang mạc trải dài vô tận, chưa từng có mưa trong suốt hàng thế kỉ, đến nước mắt cũng quý giá vô cùng. Cũng chính trong môi trường sống khắc nghiệt ấy đã trui rèn nên một bộ tộc kiên cường, bản lĩnh với bản sắc, tín ngưỡng rất riêng. Xã hội trong truyện cũng rất độc đáo, là sự kết hợp của cổ đại và tương lai. Có một Đế quốc liên ngân hà tương tự Hi Lạp cổ, các gia đình quý tộc hợp tác với nhau để cân bằng quyền lực của Hoàng gia, có Hiệp hội độc quyền đi lại giữa các hành tinh… Mối quan hệ quyền lực giữa các tổ chức và các phe phái rất phức tạp, và đằng sau những tổ chức này là lịch sử rất thú vị.
Cốt truyện theo motip “người được chọn”: Nhân vật chính lâm vào cảnh bần hàn, phải sống trong hoàn cảnh khắc nghiệt, nhờ vậy mà học được những bài học đắt giá, vươn lên thành người anh hùng làm thay đổi hoàn toàn cán cân quyền lực. Đây là một cốt truyện không mới, tình tiết thắt nút cũng không thật bất ngờ, mấy chương đầu tuy miêu tả tâm lí nhân vật rất chi tiết nhưng thực sự hơi rề rà, đến những chương sau mạch truyện mới bắt đầu được đẩy nhanh hơn khi vào cao trào. Điểm sáng của tác phẩm nằm ở khối lượng kiến thức khoa học đồ sộ, pha lẫn với những ý niệm huyền hoặc đậm màu sắc tôn giáo. Bởi vậy mà khi đọc sẽ có đôi chỗ hơi khó hình dung bởi sự mơ hồ và những triết lý sâu xa được lồng ghép trong đó. Ngoài ra thì diễn biến tâm lý của nhân vật Paul khá thú vị, có xen chút tình cảm nam nữ nhưng chỉ ở mức vừa phải. Các nhân vật khác tâm lí có phần hơi một chiều, cứ đều đều không có gì đột phá. Và đặc biệt là cái kết, so với sự đồ sộ của khối lượng kiến thức cũng như sự kì công trong việc xây dựng nên bối cảnh câu chuyện thì cái kết quả thực rất “ba chấm”. (à thực ra truyện còn mấy phần nữa nên cũng không đến nỗi 3 chấm lắm đâu, và Nhã Nam đã từng xuất bản p2 là “Cứu tinh xứ cát” rồi)
Nhìn chung thì đây là một cuốn Sci-fic có pha lẫn cả yếu tố Fantasy, đậm màu sắc tôn giáo và chiêm nghiệm hơn là phiêu lưu . Ngoài cái thế giới mà tác giả dựng lên thì những yếu tố khác không quá ấn tượng đối với mình. Tuy nhiên vì đây là một trong những “tượng đài” trong giới văn học giả tưởng nên mình vẫn recommend em này cho các bạn fan của Sci-fic.
Instagram: @skythienbinh
