Khi bước vào độ tuổi thiếu niên, học sinh cấp 2 đối mặt với nhiều thay đổi trong nhận thức, cảm xúc và kỹ năng sống. Ngoài chương trình học chính khóa, đây là thời điểm quan trọng để các em được trang bị thêm công cụ hỗ trợ tinh thần, tư duy và khả năng tự lập. Sách kỹ năng trở thành người bạn đồng hành hữu ích, giúp học sinh định hướng, phát triển toàn diện và chủ động hơn trong môi trường học đường ngày nay. Nhân dịp kết thúc mùa hè và chuẩn bị bước vào năm học mới, dưới đây là những cuốn sách có nội dung gần gũi, dễ tiếp cận, phù hợp với nhu cầu học tập và phát triển bản thân của học sinh trung học cơ sở.
Mở đầu là Khi học tập hóa niềm vui – một cuốn sách giúp học sinh xây dựng thói quen học tập với tâm thế tích cực. Không giống những sách kỹ năng khác tập trung vào mẹo học hay công cụ, cuốn sách này hướng học sinh đến việc thấu hiểu nội lực bên trong và lý do thật sự khiến mình muốn học. Tác giả là một sinh viên từng đỗ vào ba trường đại học danh tiếng ở Hàn Quốc mà không theo học bất kỳ trung tâm luyện thi nào, chỉ dựa vào sự kiên trì và định hướng rõ ràng từ chính bản thân. Cuốn sách từng bán hơn nửa triệu bản tại Hàn Quốc, được xem là bản đồ tâm lý dành cho những bạn trẻ đang mất phương hướng trong học tập. Thay vì dạy cách học nhanh, sách đưa ra những gợi ý để hiểu rõ mục tiêu, vượt qua trì hoãn và tìm lại cảm hứng học mỗi ngày. Các chương như “7 thói quen của người muốn học” hay “Tư duy để không còn than phiền” đều có tính thực tiễn cao, dễ áp dụng vào lịch học hằng ngày. Bên cạnh đó, cuốn sách còn chạm đến cảm xúc của người đọc thông qua những câu chuyện cá nhân chân thực, nhấn mạnh mối liên kết giữa tình cảm gia đình và nghị lực học tập. Đây là cuốn sách phù hợp với học sinh cấp 2 – độ tuổi bắt đầu tự định hình con đường của mình.
Tiếp theo là Cuốn sách tài chính đầu đời. Đây là tài liệu giúp học sinh từ 10 đến 14 tuổi làm quen với các khái niệm như tiết kiệm, tiêu dùng hợp lý, lập ngân sách, lãi suất và đầu tư cơ bản. Với lối viết dễ hiểu, minh họa rõ ràng và nhiều tình huống thực tế, sách tạo nền tảng tư duy tài chính vững chắc ngay từ khi còn nhỏ. Nhiều phụ huynh và chuyên gia giáo dục tài chính đánh giá cao cuốn sách vì khả năng giúp trẻ hình thành thói quen quản lý tiền bạc sớm, điều vốn chưa được chú trọng nhiều trong chương trình giáo dục hiện hành.
Đối với những học sinh yêu thích suy ngẫm, Triết học cho thanh thiếu niên là một lựa chọn thú vị. Cuốn sách đặt ra các câu hỏi cơ bản về cuộc sống, giá trị và bản thân như “Điều gì là đúng?”, “Chúng ta tồn tại để làm gì?”, “Sự thật có thể thay đổi không?”. Các chủ đề được truyền tải bằng ngôn ngữ dễ hiểu, ví dụ gần gũi, minh họa sinh động và hoạt động nhỏ giúp học sinh luyện tập tư duy phản biện. Cuốn sách giúp học sinh rèn thói quen suy nghĩ sâu sắc, lý giải các vấn đề hàng ngày từ nhiều góc độ khác nhau.
Một lựa chọn khác rất đáng tham khảo là Mười cách kiến tạo bộ não xuất chúng. Dựa trên nghiên cứu khoa học về phát triển trí tuệ, sách đưa ra mười chiến lược giúp cải thiện khả năng ghi nhớ, sáng tạo, kiểm soát cảm xúc và duy trì tinh thần tích cực. Nội dung sách dễ áp dụng, kết hợp lý thuyết với bài tập thực hành như lập thời khóa biểu, thay đổi thói quen ăn ngủ hoặc xây dựng tư duy tích cực. Cuốn sách hữu ích cho học sinh muốn tăng hiệu quả học tập thông qua những điều chỉnh nhỏ trong sinh hoạt hằng ngày.
Cuối cùng là Chống lại kẻ bắt nạt trên mạng. Khi môi trường học tập trực tuyến và mạng xã hội ngày càng phổ biến, học sinh cũng phải đối mặt với những mối nguy từ bắt nạt ẩn danh, bình luận tiêu cực và thông tin sai lệch. Cuốn sách trình bày rõ các dạng bắt nạt qua mạng, hướng dẫn học sinh nhận diện vấn đề, tìm kiếm sự hỗ trợ và bảo vệ bản thân trong thế giới số. Ngoài việc giúp học sinh biết cách phản ứng khi bị bắt nạt, sách còn nhấn mạnh giá trị của việc sử dụng mạng có trách nhiệm.
Những cuốn sách trên không hướng tới thành tích tức thời mà đóng vai trò như nền tảng phát triển toàn diện. Mỗi cuốn sách đều cung cấp một kỹ năng riêng biệt, từ việc yêu thích học tập, quản lý tài chính cá nhân, tư duy phản biện, rèn luyện trí tuệ cho đến kỹ năng tự bảo vệ trong không gian mạng. Đây là những hành trang thiết thực để học sinh bước vào năm học mới với tinh thần chủ động và vững vàng hơn mỗi ngày.
