Bán hết 5.000 bản chỉ sau một ngày ra mắt, "Sưởi ấm mặt trời" (Nhã Nam và NXB Hội Nhà văn ấn hành, Đặng Bảo Kim dịch) tiếp tục đưa người đọc qua hành trình nhiều cảm xúc của cậu bé Zezé, từ đó gửi gắm nhiều thông điệp ý nghĩa.
Tiếp nối những day dứt cũ
Ra mắt lần đầu tại Việt Nam vào năm 2020, kể từ đó, "Cây cam ngọt của tôi" đã trở thành đầu sách có lượng bán ra kỷ lục, được độc giả ở nhiều độ tuổi quan tâm, yêu thích. Cuốn sách xoay quanh cậu bé Zezé sinh ra và lớn lên trong gia đình nghèo khó, đông con, tuy vậy lại rất lém lỉnh, thông minh. Ở tuổi lên 5, cậu đã bày ra vô số trò nghịch và cũng nhận về bấy nhiêu trừng phạt. Phần 2 "Sưởi ấm mặt trời" tiếp nối mạch truyện trước đó, nói về 4 năm nhiều biến động từ 11 - 15 tuổi của Zezé sau khi được cặp vợ chồng bác sĩ giàu có nhưng hiếm muộn nhận nuôi.
Tác phẩm Cây cam ngọt của tôi
Những tưởng đó là một bước "lên hương" chuyển từ đời sống đường phố sang ấm êm, no đủ, thế nhưng môi trường thay đổi đã gây không ít biến đổi nơi con người cậu, dẫu vậy bản tính tinh nghịch và thích làm trò vẫn còn nguyên ở đó. Được đưa vào trường Công giáo, cậu cùng những người bạn thân đã tạo ra những trò đùa khiến các tu huynh và thầy hiệu trưởng phải nhọc lòng, như điệu cười phỏng theo tiếng gà, các trận đánh nhau bằng khăn tắm hay xổ tung đồng phục "kín cổng cao tường"... Không dừng ở đó, khi nghỉ hè ở nhà mới, cậu đã hái trộm trái cây và giả làm ma ở khu rừng gần đó khiến không ít người sợ hãi.
Đi từ phần 1 cho đến phần 2, Zezé vẫn hiện lên với đầy đủ vẻ lém lỉnh của một cậu bé hiếu động. Đó là bản chất và là tính cách của cậu, vì dẫu đã hứa hẹn rằng "Zezé không còn tồn tại nữa rồi. Nó là một thằng nhóc ngốc nghếch của ngày xưa. Đó là tên của một thằng nhóc đường phố. Hôm nay cháu đã thay đổi rất nhiều. Cháu đã là một cậu trai gọn gàng, lịch sự,..." thì những hành động mà cậu dấn thân vẫn không khác mấy. Ở tuổi vị thành niên, cậu lần đầu tìm thấy đam mê và tình yêu chớm nở với cô bạn nhà bên... Bằng những tường thuật có dáng dấp hồi ký, tác giả José Mauro de Vasconcelos đã viết nên một câu chuyện có nhiều đồng cảm và rất gần gũi, bởi đó là điều gần như ai ai cũng từng trải qua.
Tuy vậy, ẩn sau những niềm vui ấy luôn là sự nhận thức hướng vào bên trong. Nếu ở "Cây cam ngọt của tôi", người đọc không thôi mủi lòng khi Zezé nói mình mang dòng máu của quỷ vì thế mới gây ra những trò nghịch ngợm tai quái, thì ở phần này, mọi thứ càng hiện thực hơn khi cậu nhận ra mình cô độc đến mức độ nào. Những tưởng việc được nhận nuôi bởi một gia đình bác sĩ khá giả, được học đàn piano, được đến trường... là một ân phước, nhưng thực tế không ít lần cậu phải nếm trải nỗi buồn, khi cha nuôi nói cậu không xứng đáng với món tiền ông bỏ ra cho năm học mới hay hiểu lầm cậu làm chuyện sai trái với cô giúp việc Isaura... Từ chỗ đói nghèo, thiếu thốn, Zezé giờ "mắc kẹt trong mối ràng buộc với gia đình mới, bị phớt lờ, bị lãng quên và lạc lối mà chẳng thể làm gì."
Niềm an ủi dịu êm
Có thể nói ở quãng đời này cậu đã nhận ra nỗi buồn dương thế khi phát hiện bên mình không có một ai. Và cũng khi ấy cậu dần hướng sâu vào bên trong, từ đó tìm thấy những người bạn mới. Nếu ở phần 1 là cây cam ngọt có tể hiểu cậu, là ông Bồ luôn yêu thương cậu dù qua đời sớm, thì ở phần 2 đó là Adao - ông cóc cururu sống trong tim cậu cũng như người cha tưởng tượng là nam diễn viên Maurice Chevalier, người luôn bảnh bao, đẹp đẽ hết mực. Ở trường trung học, cậu cũng được chở che bởi tu huynh Fayolle, người hết lòng lắng nghe và luôn nhìn thấy nỗi buồn nơi cậu.
Tác phẩm "Sưởi ấm mặt trời" vừa ra mắt bjan đọc Việt Nam
Việc hiển hình hoá những hình tượng này không còn là sự ngẫu nhiên hay thuộc mô típ chủ nghĩa hiện thực huyền ảo quen thuộc, mà phần nào đó phản ánh ý thức về mong muốn đạt được điểu không thể. Ở cả 2 phần, José Mauro de Vasconcelos luôn luôn mang đến hai kiểu tình bạn: một dạng tâm linh gắn với niềm tin siêu hình thường hiển hình dưới các dạng thức thiên nhiên như cây cam, ông cóc.. quen thuộc của văn hoá bản địa, và một là con người thật như ông Bồ hay tu huynh Fayolle. Ở "Sưởi ấm mặt trời", người cha Maurice chính là tổng hoà cho những khao khát của cậu, là kiểu người cậu muốn hướng tới nhưng cũng đồng thời muốn có người cha như vậy.
Nguồn bài viết: Tuấn Duy - Báo Thanh Niên
