MỘT THỬ NGHIỆM PHÊ BÌNH

Một thử nghiệm phê bình là tác phẩm quan trọng của C. S. Lewis được xuất bản vào năm 1961. Trong bối cảnh có quá nhiều lý thuyết cực đoan về việc đọc và giá trị của sách, ông đã đưa ra một quan điểm hoàn toàn khác biệt.

Theo đó, không có cái gọi là tác phẩm “cao cấp” “phổ thông”, giá trị của tác phẩm đơn thuần nằm ở niềm vui đọc. Một độc giả đích thực sẽ điềm tĩnh bước theo sự dẫn dắt của câu chữ, không vội xét đoán phê bình. Hành động đọc chỉ trở nên thông suốt nếu ta gạt bỏ những kỳ vọng và giá trị không liên quan đến tác phẩm. Trải nghiệm đọc chỉ có giá trị nếu ta say mê nghiền ngẫm lại từng chương đoạn để tìm thấy những gợi mở mới mẻ. Quan trọng hơn cả, cũng như đối với các vấn đề luân lý, tôn giáo và tình yêu, việc đọc đòi hỏi ta phải bước ra khỏi trải nghiệm của riêng mình để bước vào trải nghiệm của những chủ thể khác.

Một thử nghiệm phê bình được viết bằng giọng văn chân phương, gần gũi như chính tư tưởng của xuyên suốt của C. S. Lewis: mời gọi độc giả đến với địa hạt phê bình tưởng chông gai nhưng lại đầy thông sáng.